Sare sozialak zer diren jakiteko hainbat artikulu interesgarri irakurri dituzu, ziurrenik, edota zure marka edo negozioa sustatzeko nola erabil ditzakezun ezagutzeko.
Administrazio publiko batean lan egiten baduzu, garrantzitsua da jakitea zein sare mota egokitzen diren hobeto zure estrategiari eta nola erabil ditzakezu zure lanean.
Bere erakundearen sare sozialetan kontu ofizialak kudeatzeaz eta koordinatzeaz arduratzen den edozein funtzionari horien erabilera-arau nagusiak ezagutu behar ditu, arau batzuk bete eta post honetan zehar proposatzen ditudan aholku batzuk kontuan hartu.
Interesa dakizuke:
10 arrazoi, Administrazio Publikoan komunikazioan espezialista bat izateko
Komunikazio Plana: zer da eta nola landu 10 urratsetan
Zer dira sare sozialak?
Arlo honetan aditu askok adierazten dutenez, sare sozialak Internet bidez biltzen diren erabiltzaileen komunitateen artean egiten diren jarduerak, praktikak eta portaerak dira.
Eta, era berean, pertsona horiek informazioa, ezagutza eta askotariko iritziak partekatzen dituzte.
Sare horiek bi multzotan sailkatzen dira: horizontalak eta bertikalak. Sare sozial horizontalak mota guztietako informazioa partekatzen duten kontaktu-sare guztiak dira. Besteak beste, Facebook, Twitter edo Linkedin.
Aitzitik, sare sozial bertikalak gai baten inguruan edo erabiltzaile guztien eduki komun jakin baten inguruan biratzen direnak dira. Besteak beste, Youtube, Flickr edo Vimeo nabarmentzen dira.
Herri-administrazioen kasuan, sare sozialak dira, duela urte batzuetatik hona, herritarrekin elkarreragiteko modu berri bat.
Beraz, edozein udaletako, aldundietako edo gobernuetako arlo, zerbitzu eta unitateen komunikazio-estrategiaren parte izan beharko lukete, zalantzarik gabe.
IAB Spainek egindako urteko azken azterlanaren arabera, 16 eta 65 urte bitarteko internauten % 85ek sare sozialak erabiltzen dituzte, 25,5 milioi erabiltzaile baino gehiago Click To TweetGaur egun, gehien erabiltzen diren sare sozialak dira WhatsApp, Facebook, Youtube eta Instagram. Facebookek, horrela, Whatsappen aurkako lehen postua galdu du.
Gainera, erabiltzaileek egunean 55 minutu irauten dute batez beste gizarte sareetan, eta gazteenek denbora gehien ematen dute (0:58 min).
Bestalde, sakelako telefonoetatik konektatzen omen gara gehien sare sozialetara (%95), baina dispositibo bidezko sare espezifikoak daude: WhatApp, Instagram, Twitter eta Telegram mugikorrak dira, eta Facebook eta Youtube ordenagailu bidezko sareak.
Beste bitxikeria asko kontsultatu ahal izateko, aurreko lerroetan aipatutako IAB Spain ikerketari begiratu bat ematea gomendatzen dizut.
Nola erabili sare sozialak administrazio publikoetan?
Dakizunez, ez da gauza bera sare sozialak erabiltzea erabilera pertsonalerako edo zure marka edo negozioaren kontu ofizialak kudeatzeko, edo zure erakundeko Facebook edo Twitter kontuak modu egokian erabiltzeko.
Horregatik guztiagatik, eta kontuan izanik edozein erakunderen betebeharra dela herritarrei zerbitzu publikoari buruzko informazioa eskaintzea, horiekin elkarreragitean, betiere, erakundeak eta bertako langileek partekatzen dituzten balioekin bat datorren tonua erabili behar da.
Erabiltzeko oinarrizko printzipioak
Administrazio publikoetako sare sozialei buruzko gida eta eskuliburu ugaritan adierazten den bezala, edozein funtzionario publikok kontuan hartu behar ditu horiek erabiltzeko oinarrizko printzipio batzuk, eta honela laburbil daitezke:
- Erakundeko kide izatea: erakunde jakin bateko kide garela jakitun, bere izenean eta filosofian erantzun behar zaio beti herritarrari.
- Zerbitzu publikoa: herritarrei entzutea eta laguntzea komeni da ahal den guztian, eta, horrez gain, irtenbideak eskaini behar zaizkie egiten dituzten kexen edo iradokizunen aurrean.
- Gardentasuna: erakundea den bezala erakutsi behar da, naturaltasunez.
- Kalitatea: kalitatezko zerbitzuak eskaini behar zaizkie herritar guztiei, ezarritako protokoloei jarraiki, edo, bestela, hori hobetuz.
- Erantzunkidetasuna: ordezkatzen dugun erakundea nolakoa den jakin beharra dago, eta kasu bakoitzean nola komunikatu behar den. Era berean, kontuan hartu behar dira elkarbizitzarako arauak eta sare sozialak erabiltzeko arauak.
- Parte-hartzea: herritarren parte-hartzea sustatu behar da abian jartzen diren ekimenetan, eta erakundeen eta herritarren arteko harremanak hobetu.
- Ezagutza irekia: erakundeak berak prestatutako datu eta edukietatik abiatuta aberastasuna sortzeko beharrezkoak diren baldintzak sortzea komeni da.
Euskal Autonomia Erkidegoaren kasuan, edozein erakundetako sare sozialen edukiak bi hizkuntza ofizialetan argitaratu behar dira, bai gaztelaniaz, bai euskaraz.
Gaur egun, erakunde gehienetan euskarari lehentasuna ematen zaio.
Halaber, ezinbestekoa da gizarte-sareetako kontuen administratzaileak elebidunak izatea.
Langile horiek, uneoro, hizkuntzaren kalitatea zaindu beharko dute, herritarrei irudi egokia emateko.
Erakunde publiko gehienetan, sare sozialetan presentzia herritarrekin beren espazioan partekatzea, entzutea eta elkarrizketan aritzea da Click To TweetHalaber, erakundeetako profiletatik ez da iritzi pertsonalik eman behar, eta ildo editorialak bat etorri behar du webgune ofizialarekin.
Herri-administrazioetako langileentzat erabiltzeko gomendioak
Bestalde, erakunde jakin baten kontu ofizialak sare sozialetan kudeatzeaz eta koordinatzeaz arduratzen den pertsona izanez gero, komeni da beste hainbat erabilera-gomendio ere kontuan hartzea, gida askotan argitaratuta daudenak:
- Gizarte-sareetan presentzia duen langile publiko gisa, baldintza hau askatasunez adieraz dezakezu.
- Komeni da posta elektroniko ez korporatiboa erabiltzea zure erakundetik kanpoko edozein orritan kontu pertsonalak erregistratzeko, informazio hori gaizki interpretatu baitaiteke.
- Lan egiten duzun erakundearen izen ona endekatzea ekar dezaketen ekintza edo mugimenduetan parte hartzea saihestu behar duzu.
- Era garden batean jardutea komeni da, eta indarrean dagoen legeria errespetatuz.
- Euskal Autonomia Erkidegoko langileen kasuan, adibidez, lanbide-arloarekin lotutako jarduera pertsonaletarako komeni da gogoan hartzea hizkuntza-normalizazioko zeregina, langile publiko gisa, zure jardun-eremu guztietan euskararen normalizazioan. Gainera, ez ahaztu genero-berdintasunaren garrantzia edukiak argitaratzerakoan.
- Ez zenuke Interneten argitaratu behar mespretxuzko iruzkinak eta iraingarriak.
- Lanaldian sare sozialak erabiltzen badituzu, komeni da erabilera ona egitea, eta, betiere, eskaintzen duzun zerbitzua hobetzea.
- Eta gogoratu: sareko edozein jarduera mugarik gabe erregistratuta geratzen da, erabiltzaile guztientzat eskuragarri.
Sare sozialetan parte hartzeko arauak
Aurreko lerroetan adierazi dudan bezala, orain arte argitaratu diren gida askok administrazio publikoetan sare sozialak kudeatzeko hainbat aholku jasotzen dituzte.
Baina, gainera, edozein erakundetan sare sozialak kudeatzen ari garenok ere bete behar ditugu parte hartzeko arau batzuk:
- Beharrezko iruzkinak eta ekarpenak egin behar dira.
- Errespetua eta giro ona mantendu behar dira; ez dugu inor irainduko, ez eta datu pertsonalik edo publizitate-informaziorik eman ere.
- Erabiltzaileen eskaerei ahalik eta azkarren erantzun behar diegu.
- Gure webgunera bideratuko ditugu erabiltzaileak, gai zehatz bati buruzko informazio gehiago lortu ahal izateko.
- Ez ditugu erabili behar gure jabetzakoak ez diren irudiak edo dokumentuak, baimenik gabe.
- Ez ditugu pertsonak etiketatuko, berariazko baimenik gabe.
- Gure egiletza eta irudi eskubideak sare sozialetan babestu behar ditugu, eta beste batzuek gure irudiak edo dokumentuak nola erabili ahal izango dituzten.
Sare sozialak kudeatzeko erremintak
Zure erakundeko sare sozialak erabiltzeko jarraibideak argi dituzunean, garrantzitsua da jakitea zein tresna dauden, gaur egun, behar bezala kudeatzeko.
Aukera zabala baduzu ere, jarraian, nire gogokoenetako batzuk laburbiltzen dizkizut. Ziurrenik, oso baliagarriak izango zaizkizu:
Metricool: plataforma hau benetako aurkikuntza izan da niretzat aurten, eta, horregatik ipini dut lehenengo postuan. Horren bidez, zure sare sozialak oso modu errazean kudeatu ahal izango dituzu: Twitter, Facebook, Linkedin eta Instagramen edukiak programatu ahal izango dituzu; argitaratzeko ordurik onena zein den jakingo duzu; eta datuak neurtu eta aztertu ahal izango dituzu. Metricoolek doako bertsioa eta ordaintzeko beste bat ditu, eta, bigarrenak, aukera gehiago eskaintzen dizkizu.
Hootsuite: zalantzarik gabe, sare sozialak kudeatzeko tresnarik onenetarikoa da eta gehien erabilienetakoa. Tresna horrek, aldi berean, hainbat gizarte-profil kudeatzeko aukera ematen du, eta hainbat sare sozialetan argitalpenak programatzeko aukera ematen digu. Ordainpeko bertsioan 35 gizarte-sareetara konektatzeko aukera emango dizu, eta doako bertsioan 3 profil ezberdinetara.
Tweetdeck: tresna hau Twitterrekin lotuta dago hasieratik. Besteak beste, hainbat modutan pertsonalizatutako tinelinak sortzeko eta antolatzeko balio digu, norberaren edo hirugarrenen zerrenden jarraipena egiteko, bilaketa aurreratuak egiteko, hashtagak eta pertsonalizatutako bilaketa automatikoak konfiguratzeko eta Twitterreko kontu ezberdinak monitorizatzeko.
SocialBro: Twitterreko kontuak kudeatzeko eta aztertzeko tresna indartsuenetako bat bihurtu da. Bi ekintzaile gaztek sortutako aplikazioa da, eta, oraingoz, ez da oharkabean pasatzen.
Buffer: tresna erraz eta intuitiboa da, eta hainbat gizarte-sare programatzeko aukera emango dizu: Twitter, Facebook, Linkedin, Pinterest edo Instagram.
BuzzSumo: tresna honek edozein gai edo lehiakiderentzako zein eduki den eraginkorragoa aztertzen du. Alde batetik, gai jakin bati buruz gehien argitaratzen den edukia zein den jakin ahal izango duzu, eta, bestetik, edukiak sortzeko ideiak ematen dizkizu sare sozialetan, webetan edo blogetan.
Feedly: zure blog gustokoenak interesen eta sektoreen arabera ordenatzeko plataforma da, modu errazean. Modu horretan, bertan bildutako eta eguneratutako informazioa eskuragarri izango duzu, edozein kontsulta egin behar duzun bakoitzean.
Bitly: ziurrenik, URL laburtzaile moduan ezagutuko duzu, baina, gainera, edukiak argitaratzeko aukera ematen digu Facebooken eta Twitterren. Gainera, bisitei buruzko estatistikak eskaintzen ditu, eta zer argitalpen dituzten engagement gehiago jakiteko balio du.
Canva: irudi-editore sinple eta intuitiboa da, eta aukera ezin hobea da Photoshop edo Ilustrator bezalako erremintak ondo ezagutzen ez badituzu. Canvak hainbat txantiloi, ikonoak, irudiak, letra-motak, diseinuak … eskaintzen dizkizu, eta zure argitalpenen tamaina egokitzeko aukera ematen dizu, sare sozial bakoitzaren arabera.
Doako irudien bankuak (Unsplash, Freepik, Flaticon…): Gaur egun, doako eta ordainpeko bertsioarekin irudien banku ugari dituzu eskura, zure edukiak hobeto ilustratzeko eta, gainera, erakargarriago bihurtzeko. Plataforma horietan kalitate handiko argazkiak aurkituko dituzu eta gaika antolatuta, zure estilora hobekien egokitzen direnak aukeratzeko.
Estilo gida gomendatuak administrazio publikoetan
Sare sozialak zer diren badakizula, funtzionario publiko gisa jarraitu behar dituzun erabilera-arau nagusiak eta behar bezala kudeatzeko beharrezkoak diren tresnak ezagutzen dituzula, gida eta eskuliburu hoberenetako batzuk zerrendatuko ditut arlo horretan sakontzen jarraitzeko.
Toki ezberdinetako erakunde publiko askok orain arte argitaraturiko dokumentuak dira guztiak (erderaz, gehienak):
- Manual de Buenas Prácticas en Redes Sociales. CCN-CERT. Centro Criptológico Nacional. 2018.
- Plan de Social Media. INAP. Instituto Nacional de Administración Pública. 2018.
- Guía de usos y estilo en las redes sociales de la Universidad Complutense de Madrid.
- Redes Sociales: procedimiento de apertura de cuentas. Gobierno de Canarias. 2017.
- Redes Sociales en perspectiva de género: Guía para conocer y contrarrestar las violencias de género online. Instituto Andaluz de Administración Pública. 2017.
- Plan de Medios Sociales Bibliotecas Públicas del Ayuntamiento de Oviedo.
- Manual de uso y estilo de redes sociales de la Universidad de Sevilla. 2017.
- Comunicación y medios sociales. Gestión y estrategia. Ayuntamiento de Vitoria-Gasteiz. 2016.
- Manual de Social Media de la UNED. 2016.
- 20 casos de éxito en redes sociales digitales de las administraciones públicas. Generalitat de Catalunya. Escola d’Administració Pública de Catalunya. J.Ignacio Criado y Francisco Rojas Martin. 2015.
- El Community Manager en la Diputación de Alicante. Diputación de Alicante. 2015.
- Guía de usos y estilo en las redes sociales de la UPV / EHU.
- Gestión inteligente de las redes sociales en la Administración Pública. IVAP (Instituto Vasco de Administraciones Públicas). 2014.
- Redes Sociales y herramientas en la nube para las administraciones públicas del siglo XXI.Agenda de Innovación Local, IVAP (Instituto Vasco de Administraciones Públicas) y EUDEL (Asociación de Municipios Vascos). 2014.
- Implantación de un plan de social media en una administración pública. Mayte Vañó. 2014.
- Política y guía de usos y estilos en redes sociales del Ayuntamiento de Lorca.
- Manual de buenas prácticas en redes sociales de la Red de Bibliotecas. 2014.
- Las redes sociales digitales en la gestión y las políticas públicas. Avances y desafíos para un gobierno abierto. Generalitat de Catalunya. Escola d’Administració Pública de Catalunya. J.Ignacio Criado y Francisco Rojas Martin. 2013.
- Guía práctica para el uso de redes sociales en organizaciones sanitarias. 2013. TICBioMed.
- Guía de usos y estilo en las redes sociales del Sistema Sanitario Público de Andalucía.
- Guía práctica para el uso de las redes sociales en los ayuntamientos. Junta Castilla y León. 2012.
- Guía de usos y estilo en las Redes Sociales del Gobierno Vasco. Gobierno Vasco. 2012.
- Guía de usos, estilo y buenas prácticas en las redes sociales corporativas del Ayuntamiento de San Sebastián de los Reyes. Ayuntamiento de San Sebastián de los Reyes. 2012.
- Política de uso de redes sociales electrónicas en el Ayuntamiento de Madrid.
- Manual de recomendaciones de uso y estilo de la UGR en las redes sociales. 2012.
- Guía de usos y estilo en las redes sociales de la Generalidad de Cataluña. Generalidad de Cataluña. 2010.
- Manual de Redes Sociales del Ayuntamiento de Alcobendas.
- Guía de usos y estilo en las Redes Sociales del Ayuntamiento de Coslada.
- Manual de estilo e imagen gráfica de Redes Sociales en la Universidad de Murcia.
- Guía de usos y estilo en las redes sociales. Junta de Castilla y León #Versión 5.
Aholkuak, sare sozialak kudeatzeko eta horietan ondo idazteko
Laburpen gisa, eta lan egiten duzun erakundearen sare sozialetan edozein eduki argitaratu aurretik, ondorengo gomendioak kontuan hartu beharko zenituzke:
#1. Edukien egutegi bat prestatzea: zure edukiak antolatzea funtsezkoa da. Horregatik, egutegi editorial bat egitea garrantzitsua da.
Bertan agertu beharko dira urteko egunik nabarmenenak (jai egunak, zure erakundearentzat bereziak diren egunak, nazioarteko egunak…), edukiak argitaratzerakoan kontuan izan ditzazun, eta, hortik aurrera, beharrezkoak ikusten dituzun gainontzeko edukiak edo/eta argitalpenak jarri ditzakezu uneoro.
#2. Kontu ofizialak kudeatzeko langileak ondo aukeratzea: sail edo zerbitzu bakoitzean, pertsona bat aukeratu beharko zenuke, gutxienez, kontu sektorialak kudeatzeko.
Bestalde, onena da koordinatzaile bat ere izatea, gutxienez, erakunde mailan, kontu sektorialetaz aparte, erakundeko kontu ofizialak kudeatzeaz arduratuko dena. Helburua da erakundearen irudi ona, bakarra eta koherentea eskaintzea.
#3. Nori hitz egingo diozun definitzea: abian jarriko dituzun jardueren edo/eta proiektuen arabera, zure target edo publiko objektiboa ondo aukeratu beharko duzu eta mezuak egokitu kasu bakoitzean.
#4. Esaldi ulerterrazak eta zuzenak erabiltzea: esaldi luzeak, mendeko perpausak… ez erabiltzen saiatu. Zure mezuak modu argian eta errazean prestatu, hurbileko hizkuntza erabiliz, eta herritarrak parte hartzera animatuz.
#5. Gardenak izatea: erakundea den moduan erakutsi behar duzu, eta eskaintzen dituzuen zerbitzuen eta jarduerei buruzko informazioa modu argian kaleratu.
#6. Eduki originala eta kalitatezkoa sortzea: gramatika, puntuazioa eta ortografia ez ahaztu argitaratu behar duzun mezu bakoitzean, eta mezu bakarrak eta koherenteak prestatu.
#7. Elkarri eragitea: Galderak egin, edukiak trukatzen saiatu erabiltzaileekin, eta parte hartzera eta partekatzera animatu.
#8. Deigarriak diren irudiak eranstea testuetan: erabiltzaileen arreta deituko dituzten irudiak ipintzen saiatu, zabalduko duzun mezua osatzeko.
Kontuan izan egile-eskubideak eta baimendutako lizentziak erabili.
#9. Estekak eta URLak laburtzea, edukiak gehiago partekatu daitezen lortzeko. Erabili ahal ditzakezun zenbait URL laburtzaile dira bit.ly, ow.ly, fur.ly edota labur.eus.
#10. Informazio iturriak aipatzea, hirugarrenen edukiak partekatzerakoan.
#11. Kanal ezberdinei arreta jartzea: ez da gauza berdina Facebook edo Twitter, adibidez, eta sare sozial bakoitzak bere tonu eta hizkuntzak dauzka.
#12. Argitaratu baino lehen edukiak berrikustea: sare sozialetako kudeatzaile on gisa, egiten duzun guztia berrikustea ezinbestekoa da. Hortaz, zure testuak argitaratu baino lehen, ondo irakurri dena. Eta, gogoratu, kalitatea kantitatea baino garrantzitsuagoa da askotan.
Ondorioa
Zure erakundean sare sozialak kudeatzeaz eta koordinatzeaz arduratuko diren pertsonak izatea, besteak beste, zure marka digitala hobetzeko balioko dizu, baita herritarrekin harremanetarako kanalak zabaltzeko eta harremanak estutu edo hobetzeko ere.
Era berean, aurreko lerroetan aipatutako sare sozialen inguruko eskuliburu eta gida ezberdinen instrukzioak jarraitzea lagungarri izango zaizkizu zure egunerokotasunean.
Gainera, sare sozialen munduan eguneratzea gero eta beharrezkoagoa dela egiaztatu ahal izango duzu, teknologia berrien mundura egokitzeko eta gizartearen eskakizunei erantzuteko.
Sare sozialetan kontu ofizialak ba al dauzka zure erakundeak?
Edozein erakunde, txikia bada ere, social mediaren mundura gehitu beharko litzatekeela uste duzu?
Anima zaitez eta kontatu zuen esperientzia sare sozialetan.
Zure erantzunaren zain geratzen naiz. Eskerrik asko.
Irudiak: Freepik eta Flaticon.

Periodista, con experiencia en medios de comunicación locales, comunicación corporativa e institucional, redes sociales y transparencia municipal.
Kazetaria, tokiko hedabideetan, komunikazio korporatibo eta instituzionalean, sare sozialetan eta udal gardentasunean esperientziaduna.